ĐÈO MÃ PÍ LÈNG (HÀ GIANG) - THIÊN HẠ ĐỆ NHẤT ĐÈO CỦA VIỆT NAM

Vài nét về đèo Mã Pí Lèng

Đèo Mã Pí Lèng trải dài qua ba xã Pả Vi, Xín Cái và Pải Lủng trong cao nguyên đá Đồng Văn, có độ cao gần 2000m so với mực nước biển và được tạo nên bởi rất nhiều loại đá cùng hóa thạch có niên đại khoảng 426 triệu năm. Khung cảnh nơi đây lởm chởm đá tai mèo dựng đứng với điểm nhấn là con sông Nho Quế màu xanh ngọc, muốn xuống tới mặt nước của sông phải mất hơn ngày đường.

Trước kia, người dân ở đây không có khái niệm “đường đi”, họ vượt đèo bằng cách đóng cọc để trườn qua chín khoanh đèo lởm chởm đá dốc đứng. Sau này, “con đường Hạnh Phúc” mới  được khởi công với sự góp sức của hàng vạn thanh niên xung phong và bà con dân tộc thuộc 8 tỉnh Cao-Bắc-Lạng, mục đích là để từng bước bắt kịp tốc độ phát triển của miền xuôi.

Tên đèo Mã Pí Lèng là đúng hay sai

Theo các nhà nghiên cứu, trong sổ sách ghi chép từ thời xưa chỉ thấy ghi độc mỗi cái tên đèo là Mã Pí Lèng chứ không hề có Mã Pì Lèng hay hay Mã Pị Lèng nào cả. Mã Pí Lèng là phiên âm của tiếng trung, có nghĩa là sống mũi con ngựa - cao và dốc. Ngoài nó được ám chỉ sự nguy hiểm của con đèo, khiến cho những con ngựa cái sẩy thai rồi chết, những con ngựa đực chưa vượt đèo đã ngưng thở.

Để tăng thêm độ tin cậy cho khách du lịch Hà Giang, một nhà ngôn ngữ học có giải thích rằng Mã Pí Lèng (Mã Tị Lương) có nghĩa là sống mũi của con ngựa. Chữ “Tị” trong tiếng Trung Quốc đọc theo thanh 2 nghe như từ “Pí” bởi người dân dựa theo con đèo dốc như sống mũi con ngựa mà đặt theo tên đó theo cách đọc của người bản địa, chứ không liên quan gì tới văn hóa của người dân tộc ở đây.

Đèo Mã Pí Lèng - thiên hạ đệ nhất đèo của Việt Nam

Đèo Mã Pí Lèng sau khi được hoàn thành là con đèo tuy không dài nhưng độ hiểm trở lại ở mức cao nhất và được ví như vị “vua” của các con đèo ở vùng núi phía Bắc. Đường đèo lúc mới đầu rất hẹp, chỉ đủ chỗ cho người hoặc xe ngựa đi qua, sau này mới được cải tạo rộng hơn để ô tô có thể đi qua, nhưng vẫn rất nguy hiểm ở những khúc “cua tay áo” vì hai xe ô tô phải rất vất vả mới tránh được nhau.

Quãng đường nối Đồng Văn và Mèo Vạc có đoạn đèo 9 khoanh với độ dài 20km được ví như Vạn-Lý-Trường-Thành của Việt Nam hay Kim-Tự-Tháp của người Mèo. Trên đỉnh đèo Mã Pí Lèng, người ta có xây một trạm dừng chân cho khách đi tour Hà Giang giá rẻ nghỉ ngơi ngắm cảnh và cũng là vị trí đặt tấm bia đá ghi lại những cột mốc đáng nhớ trong quá trình xây con đèo.

Phải đứng ở nơi cao nhất của con đường Hạnh Phúc để ngắm nhìn khung cảnh xung quanh mới thấy hết được sự hùng vĩ của con đèo. Ở nơi đây nhìn xuống, dòng sông Nho Quế như một sợi chỉ màu xanh ngọc  chảy qua hẻm Tu Sản dài hun hút - điểm check in không thể thiếu của khách đi tour Hà Giang từ Hà Nội. Hai bên vách núi được bà con trồng ngô xanh mướt như để che bớt đi sắc xám của đá tai mèo.

Các địa điểm vui chơi xung quanh đèo Mã Pí Lèng

Cổng trời Quản Bạ: Đứng tại nơi đây có thể nhìn bao quát khung cảnh hùng vĩ mà quyến rũ của cả thung lũng. Những thửa ruộng vàng ươm đang thi nhau khoe sắc dưới ánh nắng dịu nhẹ, phía xa xa là cặp núi đôi Cô Tiên căng tràn nhựa sống như thiếu nữ đang ngủ, điểm xuyết cùng những áng mây trời hòa quện trong làn khỏi mỏng khiến cho biết bao con tim trở nên xao xuyến.

Núi Đôi Quản Bạ: Giữa khung cảnh thiên nhiên rực rỡ sắc màu là hình ảnh vô cùng quyến rũ, khiến biết bao xế cứng phải mất tập trung - núi đôi Quản Bạ căng mọng, tràn đầy nhựa sống (hay núi đôi Cô Tiên). Trong làn khói lam chiều kết hợp với cái nắng Hà Giang, mọi thứ trở nên vừa lung linh vừa mơ hồ tạo nên một cảm xúc khó tả, vừa lâng lâng vừa thân thuộc…

Sông Nho Quế: đoạn chảy qua hẻm Tu Sản và đèo Mã Pí Lèng được giới “cuồng đi” đánh giá là có cảnh sắc tuyệt vời nhất với màu xanh ngọc của nước sông khiến bao con tim phải mê đắm. Dòng sông này chia đôi một bên là Mã Pí Lèng, một bên là Săm Pun, nơi đặt cột mốc và cửa khẩu giao thương từ Xín Cái sang Trung Quốc. Ngoài ra đây còn là nơi cung cấp nước sinh hoạt và tưới tiêu cho người dân.

Hẻm Tu Sản: là con hẻm sâu nhất Đông Nam Á với chiều cao lên tới gần 800m, sâu 1km và dài hơn 1.7km, được coi là biểu tượng của vùng cao nguyên đá Đồng Văn. Đây là sản phẩm của mẹ thiên nhiên từ hàng triệu năm trước khi nơi đây chìm sâu đại dương mênh mông. Vỏ trái đất thay đổi đã kéo theo lượng nước rút đi hình thành nên con hẻm độc nhất vô nhị này.

Đèo Mã Pí Lèng với sự cheo leo và hùng vĩ đã trở thành thương hiệu của mình luôn làm thỏa mãn đam mê của những “dân phượt” chuyên nghiệp. Còn đối với “dân thường” thì sao, nếu chưa đủ can đảm thì có thể mạnh dạn đặt tour Hà Giang 3 ngày 2 đêm của Việt Queen Travel, chúng tôi sẽ biến giấc mơ “được đặt chân đến đây dù chỉ một lần” của các bạn trở thành hiện thực.